Onvoorwaardelijke ondersteuning
Wat helpt bij het ondersteunen van mensen met een licht verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag? Suzanne Lokman onderzoekt dat aan de hand van de ervaringen met Pro. Ze kan al wat tips en adviezen geven die uit het onderzoek komen. Pro wil doorplaatsing en uitstoting voorkomen van mensen met een licht verstandelijke beperking en ernstige gedragsproblematiek. Vanuit de visie van onvoorwaardelijke steun en menselijke behoeften. Vierentwintig cliënten krijgen begeleiding vanuit Pro bij drie organisaties: ASVZ, Pluryn en Trajectum. Suzanne Lokman van ASVZ werkt aan een promotieonderzoek over het project Pro aan de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB). Haar promotoren zijn de hoogleraren Petri Embregts en Robert Didden.
Suzanne Lokman
Hoe ziet het onderzoek eruit?
"Het onderzoek naar Pro bestaat uit verschillende onderdelen. Het eerste onderzoek gaat over wat belangrijk is bij het opzetten van nieuw begeleidingsteam voor cliënten met ernstige gedragsproblemen. Dit hebben we gevraagd aan cliënten, begeleiders en professionals die het team ondersteunen. Wat vinden zij belangrijk vanuit hun ervaring? De tweede studie gaat over teamklimaat en de steun die begeleiders ervaren op het werk. En of er een verband is met welbevinden en medewerkerstevredenheid.
"En vervolgens nog drie deelonderzoeken die gaan over de veiligheid die Pro-cliënten ervaren,” vervolgt Suzanne, “we kijken welke elementen een rol spelen bij die veiligheid en wat de organisaties bij Pro doen om die veiligheid te vergroten. Maar het gaat ook over zo veilig mogelijk meedoen in de samenleving voor cliënten van Pro. En dan komt er nog een laatste studie over de resultaten en ervaringen binnen Pro. Over een langere tijd hebben we cliënten en medewerkers gevolgd. We hebben gevraagd naar zaken als welbevinden, zelfvertrouwen, stress en manier van begeleiden. In 2024 zijn alle onderzoeken afgerond.”
Voorlopige conclusies
"Als het gaat over een het vormen van een nieuw begeleidingsteam: laat mensen met een licht verstandelijke beperking en het team al vóór de verhuizing naar de nieuwe woning met elkaar kennismaken. Zodat de cliënt al bekende gezichten ziet als hij is overgeplaatst. Verhuizen naar een nieuwe woning is spannend. Om met die spanning te kunnen omgaan, is het fijn als je al mensen in je nieuwe omgeving kent. Dat lijkt allemaal heel logisch en het is bij andere cliënten misschien vanzelfsprekend maar bij deze doelgroep niet.”
Zeker voelen
“Tweede punt is dat veiligheid in het team belangrijk is. Een klimaat waarin begeleiders vrijuit hun mening kunnen geven en waarin ruimte is om te leren van fouten. Ook moet je kunnen vertrouwen op je collega’s. Zeker als je werkt met deze doelgroep. Als jij je niet zeker weet hoe je collega gaat handelen, dan voel je jezelf ook niet zeker. Samen met een positief teamklimaat is het ook belangrijk dat medewerkers steun op het werk ervaren van collega’s en bijvoorbeeld de teamleider. Deze beide factoren hangen samen met het welbevinden en de werktevredenheid van medewerkers. Hoe je als organisatie ervoor zorgt dat de steun en het teamklimaat goed zijn kan nog wel meer aandacht krijgen, en is dan ook een aanbeveling voor vervolgonderzoek.
Beeldvorming
Positieve en realistische beeldvorming over de woning is ook belangrijk. Spookverhalen en geruchten kunnen zorgen voor stigmatisering van cliënten en angst bij toekomstige begeleiders. Die zijn daardoor niet snel geneigd op zo’n woning te gaan werken. Begeleiders geven aan dat het bijvoorbeeld helpt om mensen een keer uit te nodigen om te laten zien hoe het werkelijk gaat.”
Ervaring
“Pro is een mooi project om te onderzoeken. Het is heel praktijkgericht. De afgelopen jaren ben ik op veel locaties geweest. Om mee te lopen, kijken hoe de dingen gaan en vragenlijsten af te nemen. Ik heb veel contact met cliënten en medewerkers. Daardoor krijg je een veel beter beeld. Prettig is ook dat dit onderzoek vanuit Pro zelf in gang is gezet. Daardoor word ik steeds gastvrij ontvangen. Voor een onderzoeker een prettige manier van werken. Ik kom bij drie verschillende zorgorganisaties. Ze werken vanuit dezelfde visie en uitgangspunten van Pro. Tegelijkertijd is de manier waarop ze het aanpakken verschillend. Dat maakt het extra interessant.”
Nog meer weten? Lees dan hier verder.