‘Mensen denken bij het woord weerbaarheid vaak puur aan het aanleren van fysieke vaardigheden, voor het geval dat je wordt aangevallen. Maar dat is maar een klein onderdeel van onze trainingen. Mentale weerbaarheid is minstens zo belangrijk.’
Gedrag
‘Mijn collega’s en ik kijken altijd naar wat er achter het gedrag van een cliënt zit. Zodat we begrijpen waarom iemand zich op een bepaalde manier gedraagt. Tijdens mijn trainingen geef ik begeleiders handvatten om met stress om te gaan. Over hoe je gesprekstechnieken en praktische vaardigheden kan inzetten om jezelf te beschermen.
Ik ben er sinds de start van het weerbaarheidsteam bij en geef inmiddels alweer bijna vijftien jaar weerbaarheidstrainingen. Die zijn verplicht voor begeleiders die op intensieve groepen staan, maar we richten ons steeds meer op medewerkers in het algemeen. Want er kunnen overal situaties ontstaan waarbij iemand weerstand biedt.’
Geblinddoekt
‘Onlangs startten we met trainingen voor begeleiders én cliënten. Onderdeel is een spel waarbij begeleider en cliënt elkaars hand vasthouden en opdrachten doen, terwijl één van de twee geblinddoekt is. Daarna vragen we wat ze van elkaar nodig hebben om rust en vertrouwen te voelen. Daar kunnen ze op inspelen in stressvolle situaties. Ik snap dat je soms uit emotie handelt, dat hoort erbij. We kijken dan wat wél kan.’
Meebewegen
Wat de kern is van onze lessen? Merken dat je stress hebt, weten dat dat erbij hoort en het omzetten in iets moois. Stress kan er juist voor zorgen dat je snel goede beslissingen neemt. Als je die rust voelt, straal je dat ook uit naar cliënten. We zijn als mensen vaak geneigd om tegen stress en agressie in te gaan. Maar dat zorgt er juist voor dat het conflict oploopt. Het is veel nuttiger om mee te bewegen. Dat zorgt er ook voor dat de cliënt de draad makkelijker weer oppakt en hij of zij niet blijft hangen in de negatieve situatie.
Teams die de basistraining gehad hebben, komen jaarlijks terug voor een onderhoudstraining. Die staat in het teken van communicatie en samenwerking. Soms sluit een orthopedagoog aan. We hebben het dan over hoe je spannende situaties bij een collega kunt signaleren en hoe je eventueel te hulp kunt schieten. We moeten ten slotte ook een beetje op elkaar letten.’